اولین موضوعی که باید در زمینه رمز ارز ها بدانید این است که بلاکچین دقیقا چیست و چگونه کار می کند. چون شبکه ای که رمز ارز ها بر روی آن کار می کنند، بلاکچین است و هر رمز ارز، بلاکچین مخصوص به خودش را دارد.
اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، بلاکچین، سیستم امنیتی است برای ذخیره اطلاعات اما نه در یک مکان، در چندین مکان! در واقع بلاکچین یک نوع دفتر کل توزیع شده یا پایگاه داده غیرقابل تغییری است که اطلاعات را در خود، در بلاک هایی که در یک زنجیره به هم متصل هستند، ذخیره می کند.
وقتی بلاک های اطلاعات پشت سرهم به صورت زنجیره ای قرار می گیرند، یک زنجیره بلاک تشکیل می دهند که به آن بلاکچین (Blockchain) می گویند.
بلاکچین ها نقش مهمی در سیستم ها برای ذخیره‌سازی ایمن و غیرمتمرکز از تراکنش ها دارند، ولی تنها کاربرد آنها این نیست و می توان از آنها برای جلوگیری از تغییر در داده ها در هر صنعتی که فکرش را بکنید استفاده کرد.
تعریف بلاکچین (Blockchain) با یک مثال ساده
روزی روزگاری در یک روستای دوردست، کد خدایی پیر زندگی میکرد که همه اهالی روستا به او اعتماد کامل داشتند. برای همین، همه اهالی روستا اطلاعات خودشان، اعم از دارایی ها و زمین هایشان را در اختیار کد خدای پیر میگذاشتند و به او می گفتند که چه چیزهایی دارند تا هنگام انتقال این زمین ها و دارایی ها، اختلاف نظر یا اشتباهی پیش نیاید.
سال های متوالی گذشت و جمعیت روستا بیشتر شد. از بد روزگار، کد خدای پیر آلزایمر گرفت و همه چیز را فراموش کرد! آنوقت یک روستا بود و کوهی از اطلاعات که از دست رفته بود! برای همین اهالی روستا تصمیم گرفتند که از آن پس به جای یک نفر، یک دفتر کل تشکیل دهند و اطلاعات و دارایی های خود را در این دفتر کل ثبت و ذخیره کنند. اما باز هم خطری دیگر وجود داشت! اگر این دفتر گم شود، بسوزد یا کسی آن را دست کاری کند چی؟
برای همین تصمیم گرفتند که چندین نسخه از این دفتر کل به مردم روستا بدهند. یعنی همه اطلاعات و داده ها در چندین نسخه از این دفتر کل نوشته و ذخیره می شوند و این نسخه ها در دست همه اهالی این روستا قرار می گیرند.
به این ترتیب، اگر هر جابه جایی یا تغییری اتفاق افتد، در همه این دفاتر ثبت می شود و اگر کسی ادعای دروغی کرد بقیه دفاتر این دروغ را می توانند نفی کنند.
بلاکچین هم دقیقا مانند این دفتر کل در روستا است. زیرا بلاک چین یک نوع دفتر کل توزیع شده است که در آن همه اطلاعات، ذخیره و ثبت می شوند و چون یک دیتای مشترک بین همه سیستم ها و نود های متصل به شبکه وجود دارد، همیشه اطلاعات صحیح ثبت می شوند و هیچ تراکنش دروغی در دفتر ثبت نمی شود.
تاریخچه فناوری بلاکچین و خالق آن
آیا شما هم فکر می کنید که شروع داستان بلاکچین از بیت کوین است؟ این یک فکر اشتباه است. داستان بلاکچین از 27 سال قبل شروع شده است! در زمینه به‌وجود آمدن بلاکچین دو روایت وجود دارد:
اولین روایت این است که دیوید چام، مخترع بلاکچین در سال 1982 (1360) است. دلیل این اختراع هم بر می گردد به موضوع پایان‌نامه دکترای دیوید چام که راجع‌به پایگاه داده بلاکچینی بوده است.
دومین روایت اشاره دارد به استوارت هابر که بلاکچین را در سال 1991 (1369) اختراع کرد. دلیل این موضوع هم حل مشکل تغییر و دستکاری زمان اسناد دیجیتالی بوده است.
البته این موضوع را هم بدانید که برای رسیدن به این بلاکچین فعلی، فقط تحقیقات این افراد نبوده است. برخی از افراد دیگر برای توسعه و حل برخی از مشکلات آن مانند دوبار خرج کردن پول دیجیتال (در این مشکل، یک فرد می‌تواند یک واحد پول دیجیتال را دو بار خرج کند.) تلاش کرده اند و حتی تا کنون برخی در حال سعی برای توسعه و بهبود این دفتر کل توزیع شده هستند.
بیت کوین و بلاک چین
در سال 2009 بلاکچین اولین برنامه کاربردی خودش را که ارز دیجیتال بیت کوین بود، انتشار کرد و اینگونه به طور رسمی معرفی شد.
راجع‌به ناکاموتو باید بگوییم که ساتوشی ناکاموتو یک فرد یا گروهی ناشناس است که در سال 2008 وایت پیپر بیت کوین را منتشر کرد. او بیت کوین را توسعه داده و آن را به کار گرفته است و تا دسامبر سال 2010 در زمینه بیت کوین فعال بوده است.
بلاکچین بیشتر با بیت کوین شناخته می شود. این معماری غیرمتمرکز و همتا به همتای(P2P) بلاکچین بیت کوین، به هر نفر اجازه می دهد که وارد فرآیند بیت کوین شوند که شامل ماینینگ یا استخراج بیت کوین، انجام تراکنش ها با بیت کوین و ایجاد برنامه های کاربردی مبتنی بر بیت کوین می شود.
رفته رفته بسیاری از اقشار به تکنولوژی بلاکچین علاقه نشان دادند. این اقشار مردم عادی، دولت ها، کسب و کار ها و دیگر سازمان ها هستند که در حال تحقیق و استفاده از بلاکچین هستند، حتی در زمینه هایی که ربطی به ارز های دیجیتال ندارد.
ویژگی های بلاکچین
امنیت
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها در حوزه بلاکچین، امنیت آن است. اطلاعات ذخیره شده در بلاکچین به صورت رمزنگاری شده ذخیره میشوند. به همین دلیل در بلاک چین دو نوع کلید داریم. یک کلید عمومی که تراکنش ها را با آن انجام می دهیم و شامل رشته ای از حروف و اعداد است و یک کلید خصوصی تا بتوانیم به داده ها و اطلاعات دسترسی پیدا کنیم.
رمزنگاری بلاک چین باعث میشود که بلاکچین برای ذخیره‌سازی اطلاعات حساس، مانند اطلاعات مالی یا پزشکی، بسیار مناسب باشد.
همچنین چون بلاک چین به هیچ مرکزی وصل نیست و هیچ نهاد یا سازمانی آن را اداره نمی کند، امنیت دارد. زیرا کسی وجود ندارد که بخواهد در آن تغییری به‌وجود بیاورد یا چیزی را دستکاری کند.
شفافیت
تمام اطلاعات ذخیره شده در بلاکچین برای همه قابل مشاهده است. چون همانطور که گفتیم، بلاکچین نوعی دفتر کل توزیع شده است که همه به آن دسترسی دارند، آن را ذخیره می کنند و از هر اتفاقی که در آن می افتد آگاه هستند.
این امر باعث میشود که بلاکچین برای کاربردهایی که نیاز به شفافیت و پاسخگویی دارند، مانند مدیریت زنجیره تامین یا انتخابات، بسیار مناسب باشد.
غیرمتمرکز بودن
سیستم بلاکچین غیرمتمرکز است. این بدان معناست که هیچ نهاد مرکزی وجود ندارد که کنترل آن را در دست داشته باشد. همین امر باعث میشود که بلاکچین برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر سانسور یا فساد دارند، مانند ارزهای دیجیتال یا رای‌گیری آنلاین، بسیار مناسب باشد.
این دفتر کل توزیع شده در دست گروهی متشکل از رایانه ها به نام نود است که به شبکه بلاک چین متصل هستند و آن را کنترل می کنند.
همتا به همتا بودن (P2P)
بلاکچین یک سیستم همتا به همتا است. این بدان معناست که همه نودهای شبکه نقش مساوی دارند، به یکدیگر متصل هستند و می توانند اطلاعات را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
این امر باعث میشود که بلاکچین برای کاربردهایی که نیاز به همکاری بین افراد یا سازمان‌ها دارند، مانند مدیریت زنجیره تامین یا همکاری‌های علمی، بسیار مناسب باشد.
open source بودن
بلاکچین یک فناوری open source است. این بدان معناست که کد آن به صورت رایگان در دسترس عموم قرار دارد. این امر باعث میشود که بلاکچین برای توسعه و بهبود توسط افراد و سازمان‌های مختلف بسیار مناسب باشد.
ساختار این زنجیره بلاکی به چه صورت است؟
بلاکچین از مجموعه‌ای از بلاک‌ها تشکیل شده است که هر کدام از این بلاک ها حاوی اطلاعات خاصی هستند. هر بلاک جدیدی که به این زنجیره اضافه میشود، با بلاک‌های قبلی به صورت رمزنگاری شده مرتبط میشود. این امر باعث میشود که اطلاعات ذخیره شده در بلاکچین غیرقابل دستکاری و تغییر باشد.
بلاک در بلاکچین
در بلاک های بلاکچین ارزدیجیتال، داده هایی مانند تراکنش ها در آن ذخیره می شوند. داده هایی که در بلاک ها ذخیره شده اند، قابل تغییر نمی باشند و ترتیب بلاک ها هیچوقت بهم نمی خورد.
ساختار هر بلاک بسته به این است که در چه بلاکچینی وجود دارد، ولی ساختار کلی آن اینگونه است:
هر بلاک دو بخش اصلی دارد:
سرتیتر(هدر)
بدنه
- 1. سرتیتر (هدر)
هدر هر بلاک شامل یک سری اطلاعات می شود:
هش بلاک قبلی
تابع هش تمامی داده های یک بلاک را که ورودی هستند به یک خروجی به اندازه ثابت تبدیل می کند (اهمیت مهم هش در رمزنگاری). به این رشته به وجود آمده با طول ثابت، هش می گویند.
هش بلاک قبلی مربوط به بلاک قبلی است که تولید شده و در هدر این بلاک قرار گرفته است. هش بلاک قبلی باعث می شوند که بلاک ها به یکدیگر وصل شوند و داده های مربوط به بلاک قبلی تغییر ناپذیر شوند.
بلاک ها هش بلاک قبلی را به هدر بلاک بعدی اضافه می کنند و اینگونه بلاک ها به یکدیگر متصل می شوند. اگر زمانی داده های بلاک قبلی بخواهند تغییر کنند، هش آن بلاک نیز تغییر می کند و در نتیه باعث می شود کل زنجیره بلاک از بین برود.
سایر فیلد های هدر بلاک
فیلد ها بسته به اینکه نیازهای بلاکچین چه هستند با یکدیگر تفاوت پیدا می کنند! برای مثال اگر Nonce باشد یعنی یک عدد صحیح دلخواه است که ماینر آن را تغییر می دهد و با تغییر آن هش هدر بلاک نیز تغییر می کند و این تغییر نانس آنقدر ادامه پیدا می کند تا سر انجام مقدار هش از مقدار هش تعیین شده توسط شبکه کوچکتر شود و بلاک جدید استخراج شود.
اگر Timestamp باشد یعنی زمانی که بلاک استخراج شده است.
استخراج بلاک و در نهایت ایجاد یک بلاک جدید و رمز ارز جدید، بر اساس الگوریتم اثبات کار است که برخی از رمز ارز ها مانند بیت کوین از آن استفاده می کنند.
- 2. بدنه
تمامی داده ها اعم از تراکنش ها در این بخش ذخیره می شوند. بدنه بلاک شامل اطلاعات زیر است:
تراکنش‌ها: مجموعه تراکنش‌های انجام شده در شبکه.
ارتباط بین بلاک‌ها: هر بلاک جدیدی که به زنجیره اضافه میشود، با بلاک قبلی به صورت رمزنگاری شده مرتبط میشود. این ارتباط از طریق هش بلاک قبلی انجام میشود. هش بلاک یک عدد منحصربه‌فرد است که از تمام اطلاعات موجود در بلاک محاسبه میشود.
برای افزودن یک بلاک جدید به زنجیره، ماینرها باید هش بلاک جدید را پیدا کنند که کمتر یا مساوی هدف باشد. هدف یک عددی است که توسط شبکه تعیین میشود. هر چه عدد هدف کوچکتر باشد، افزودن یک بلاک جدید به زنجیره دشوارتر خواهد بود.
بلاکچین چگونه کار میکند؟
بلاکچین شامل رایانه هایی است که در یک شبکه همتا به همتا به یکدیگر متصل هستند. رایانه‌هایی که در این شبکه همتا به همتا به یکدیگر متصل هستند، در بلاکچین «نود» نام دارند. نودها مسئول نگهداری یک نسخه از دفترکل بلاکچین هستند.
دفترکل بلاکچین یک پایگاه داده توزیع شده است و نوعی از دفتر کل توزیع شده است که تمام تراکنش‌های انجام شده در بلاکچین را ثبت میکند. نودها همچنین مسئول تایید تراکنش‌های جدید و افزودن آنها به دفترکل هستند.
یک شبکه همتا به همتا (P2P) شبکه ای از دستگاه ها است که به صورت مستقیم به یکدیگر متصل هستند. این بدان معناست که هیچ دستگاه مرکزی وجود ندارد که کنترل شبکه را بر عهده داشته باشد.
پروتکل بلاکچین به اینگونه کار می کند که ابتدا اطلاعات تراکنش ها را جمع می کند و آنها را در یک بلاک وارد می کند. اطلاعاتی مانند تراکنش های انجام شده، سوابق معاملات، اطلاعات فروشندگان و خریداران در معامله ها و غیره در بلاک های بلاکچین ذخیره می شوند.
سپس بعد از اینکه هر بلاک پر شد، اطلاعات توسط یک الگوریتم، رمزگذاری میشوند و عددی به نام هش ایجاد میشود. ماینرها با این هش خیلی سر و کار دارند.
تراکنش در شبکه بلاکچین
تراکنش یک سند دیجیتال است که اطلاعات مربوط به یک تراکنش را ثبت میکند. اطلاعات موجود در تراکنش شامل موارد زیر است:
فرستنده: آدرس عمومی فرستنده
گیرنده: آدرس عمومی گیرنده
مقدار: مقدار تراکنش
برای انجام یک تراکنش در شبکه بلاک چین، باید ابتدا یک تراکنش ایجاد شود. پس از ایجاد تراکنش، باید آن را به شبکه ارسال کرد. برای این کار، تراکنش باید به یک بلاک اضافه شود. ماینرها مسئول افزودن تراکنش‌ها به بلاک و زنجیره هستند.
پس از افزودن تراکنش به یک بلاک، آن بلاک به زنجیره اضافه میشود. افزودن یک بلاک جدید به زنجیره یک فرآیند رقابتی است. ماینرها با توان پردازشی دستگاه ماینر خود تلاش می کنند تا هش درست را پیدا کنند و این معادله پیچیده ریاضی را حل کنند تا بتوانند بلاک جدید را ایجاد و آن را به زنجیره اضافه کنند. اولین ماینری که بتواند برای اولین بار هش بلاک جدید را پیدا کند، پاداش دریافت میکند.
پس از افزودن یک بلاک جدید به زنجیره، تمام نودهای شبکه آن بلاک را دریافت و بررسی می‌کنند. اگر همه نودها، بلاک جدید را معتبر تشخیص دهند، آن را به زنجیره خود اضافه می‌کنند.
مکانیسم اجماع
مکانیسم اجماع برای اطمینان از اینکه تمام نودهای شبکه تراکنش‌های جدید را تایید می‌کنند، استفاده میشود. در شبکه بلاکچین بیت کوین، مکانیسم اجماع مبتنی بر اثبات کار (PoW) استفاده میشود.
با استفاده از این مکانیسم، ماینرها برای افزودن تراکنش‌ها به زنجیره باید هش بلاک جدید را پیدا کنند. این فرآیند بسیار دشوار است و نیاز به قدرت محاسباتی زیادی دارد. بنابراین، احتمال دستکاری یا تغییر اطلاعات ذخیره شده در بلاک چین بسیار کم است.
الگوریتم‌های اجماع دیگر در بلاک چین
علاوه بر الگوریتم اثبات کار، الگوریتم‌های اجماع دیگری نیز وجود دارند که در شبکه‌های بلاک چین استفاده میشوند. برخی از این الگوریتم‌ها عبارتند از:
اثبات سهام(PoS)
در این الگوریتم، ماینرها بر اساس مقدار ارز دیجیتالی که در اختیار دارند، انتخاب میشوند.
اثبات اعتبار(POA)
در این الگوریتم، اعتبارسنج‌ها بر اساس اعتبار خود، انتخاب میشوند.
اثبات کار اثبات سهام (PoS-PoW)
در این الگوریتم، ترکیبی از الگوریتم‌های اثبات کار و اثبات سهام استفاده میشود.
استخر استخراج
استخر استخراج یک گروه از ماینرها است که برای افزایش شانس خود در یافتن هش بلاک جدید، منابع خود را ترکیب می‌کنند. در استخر استخراج، هر ماینر به نسبت قدرت محاسباتی خود از پاداش یافتن هش بلاک جدید بهره‌مند میشود.
مزایا و معایب بلاکچین
بلاکچین دارای مزایای بسیاری است و مانند هر چیز دیگر معایبی را نیز شامل می شود. ما برای شما 10 مورد از مزایا و معایب بلاکچین را در این مقاله آورده ایم تا با مطالعه آن بیشتر با بلاک چین و مزیت هایش آشنا شوید!
مرورگر بلاکچین چیست؟
مرورگر بلاک چین یک ابزار آنلاین است که به کاربران امکان می‌دهد تا از اطلاعاتی مانند تراکنش‌های انجام شده، مقدار دارایی منتقل شده و آدرس کیف پول در یک بلاک چین آگاهی پیدا کنند و این اطلاعات را بررسی کنند. همانطور که گفتیم، مرورگر های بلاک چین اطلاعات مختلفی را در مورد تراکنش‌ها ارائه می‌دهند، از جمله:
اطلاعات فرستنده و گیرنده
مقدار تراکنش
زمان انجام تراکنش
هش تراکنش
مرورگرهای بلاکچین برای کاربرانی که علاقه‌مند به یادگیری در مورد نحوه کارکرد بلاکچین یا بررسی تراکنش‌های خاص هستند، مفید هستند.
انواع مرورگرهای بلاکچین
مرورگرهای بلاکچین را می‌توان بر اساس بلاکچینی که از آن پشتیبانی می‌کنند، دسته‌بندی کرد.
برخی از مرورگرهای بلاکچین محبوب عبارتند از:
Etherscan : مرورگر بلاکچین اتریوم
Blockchain.com : مرورگر بلاکچین بیت کوین
CoinMarketCap : سایت مرجع در زمینه بلاکچین با امکانات متنوع
بسیارعالی وکامل بود
ممنون
بسیارعالی وکامل بود